Reizen verlegt culinaire grenzen, maar Nederlands broodbeleg moet mee in de koffer

Buitenlandse vakanties zijn misschien wel een even belangrijke bron van inspiratie voor Nederlandse thuiskoks als receptenwebsites of gratis supermarktbladen. Dertig procent van de Nederlanders deed de afgelopen jaren op vakantie culinaire inspiratie en ideeën op die ze, terug in eigen keuken, omzetten in daden. Andersom stopt de helft van de vakantiegangers graag Nederlandse producten in de bagage voor gebruik op de plaats van bestemming. Het gaat met name om koffie en thee, maar ook om diverse soorten broodbeleg. Dat geeft een beetje vastigheid in den vreemde.

Vakanties verruimen het culinaire blikveld 

Drie op de tien Nederlanders hebben de afgelopen jaren op vakantie culinaire inspiratie en ideeën opgedaan waarmee ze terug in Nederland aan de slag gingen. Dit geldt voor vrouwen (33%) en mannen (27%) in bijna gelijke mate. Dit is opvallend omdat vrouwen nog steeds veel vaker dan mannen de bereiding van de klassieke avondmaaltijd voor hun rekening nemen, en zeker als het gaat om nieuwe recepten. Jongeren tot 35 jaar doen in den vreemde beduidend meer ideeën op (37%) dan 65-plussers (23%). Dit komt mogelijk omdat ze nog over minder kookkennis beschikken dan oudere generaties, of omdat ze meer open staan voor nieuwe ideeën. 

Reizen kan dus een verrijking zijn voor de eigen kookvaardigheden. Dit geldt zeker voor het selecte groepje dat tijdens hun vakantie een kookcursus of workshop volgt. Minder tijdsintensief is het om je te laten inspireren door het bezoeken van lokale restaurants en het bijbehorende gebruik van maaltijden. De ideeën die daar worden opgedaan variëren van het gebruik van nieuwe kruiden/specerijen of ingrediënten in bredere zin, via nieuwe bereidingswijzen tot en met de kennismaking met onbekende gerechten. De meeste invloed gaat uit van de Mediterrane keuken; met name Italië, Griekenland en Spanje. Logisch gezien het vakantiegedrag van de Nederlander. 

Ik ga op reis en ik neem mee… mijn eigen koffie en thee 

Misschien wat minder avontuurlijk, maar wel lekker praktisch: de groep die eigen etenswaren meeneemt op vakantie. En dat zijn er best veel, want de helft van de Nederlandse vakantiegangers (51%) nam op hun laatste reis wat lekkers van thuis mee voor op de bestemming. Deze ingebakken gewoonte is de afgelopen twintig jaar niet veranderd: in 1996 stopte 48% levensmiddelen of andere producten in de bagage (bron: Trendbox 1996). Gemiddeld worden maar liefst vijf tot zes verschillende producten meegenomen. Dit is de top tien van meest gekozen items:

Top tien meest op vakantie meegenomen producten 
basis: heeft producten op vakantie meegenomen

De motivaties achter al dit gesjouw zijn overwegend praktisch van aard: de (koel)kast thuis moet toch leeg, op de plaats van bestemming zijn de producten duur of niet te koop, het is prettig om na aankomst niet direct naar een winkel te hoeven en het is makkelijk om zo de eerste dagen door te komen.  

Calvé, het meeneem-merk bij uitstek 

Als gevraagd wordt welke merken Nederlanders bij uitstek in hun bagage stoppen om op de plaats van de vakantiebestemming te gaan gebruiken, is er één duidelijke winnaar: Calvé. Bekend van de pindakaas. En consumenten zullen daar ook veel meer aan denken dan aan de sauzen of andere producten van dit merk. Ook het zoete broodbeleg van De Ruijter en Venz wordt veel genoemd, gevolgd door Douwe Egberts. Iconische A-merken dus: de huismerken blijven verweesd thuis.  

Drank mee terug 

Bijna de helft van de Nederlandse vakantiegangers (45%) neemt bepaalde levensmiddelen mee terug naar huis. Twee decennia geleden was dat nog 30%: dit gedrag is dus veel populairder geworden. Het gaat daarbij niet zozeer om overgebleven producten, maar eerder om lokale specialiteiten en delicatessen die in Nederland slecht of niet verkrijgbaar zijn: verschillende soorten drank, specerijen, olijfolie, kazen en (droge) worst. Een beetje nostalgie en de wens om thuis nog een beetje in vakantiesferen blijven speelt hier zeker een rol, maar ook de lage prijs – zeker in geval van wijn en sterke drank – voedt dit gedrag.    

Over het onderzoek

Voor het onderzoek is gebruikgemaakt van het StemPunt panel van Motivaction met meer dan 70.000 leden. 1.053 respondenten in de leeftijd van 18 tot 80 jaar hebben de vragenlijst volledig ingevuld. Het onderzoek is representatief gewogen op de kenmerken geslacht, leeftijd, opleiding, regio en Mentality. Het online veldwerk werd medio september 2024 uitgevoerd. Meer informatie: .