De alcoholpauze reikt steeds vaker ver voorbij januari.
2024 is goed en breed van start gegaan en langzaam maar zeker verplaatst de drukte zich van de sportscholen naar de bank. De tijd van goede voornemens lijkt voorbij, maar waar januari afgesloten is, duurt de hieraan verbonden alcoholpauze voor velen voort. De zogenaamde ‘Dry January’ werd een ‘Dry February’, om vervolgens langzaam over te vloeien in een ‘Dry March’. Met het terrassenseizoen voor de deur vragen wij ons af hoe groot de trend van alcoholpauzes precies is en vooral; wat schuilt hierachter?
Uit recent onderzoek van Motivaction blijkt dat voor vier op de tien Nederlanders het jaar begint met goede voornemens. Voornemens die betrekking kunnen hebben op een verscheidenheid aan onderwerpen, maar die zich in de meeste gevallen (64 procent) richten op fysieke gezondheid. Binnen de groep mensen met goede voornemens op het vlak van fysieke gezondheid, uit dit voornemen zich bij driekwart in meer beweging. Met hetzelfde doel in gedachten geeft 11 procent aan te willen minderen of stoppen met het drinken van alcohol. Mannen zijn hierin met 16 procent beduidend enthousiaster dan vrouwen (8 procent).
Motiverende campagnes
Ondanks de populariteit van voornemens met betrekking tot fysieke gezondheid blijken juist deze het moeilijkst om vol te houden. Zo zien we dat 79 procent van de Nederlanders met het goede voornemen om meer te bewegen hier niet in slaagt. In het geval van de alcoholpauze ligt dit percentage met 20 procent een stuk lager, waar mensen gesterkt worden door de bekende campagnes ‘Dry January’ en ‘Ik pas’. Deze campagnes weten al enkele jaren vele duizenden Nederlanders te enthousiasmeren om een alcoholpauze in te lassen. Dit enthousiasme blijft niet onopgemerkt; zo zagen supermarkten en slijterijen een aanzienlijke afname van 18 procent in de verkochte alcoholproducten in januari.
Niet alleen het inlassen van een drinkpauze geniet populariteit, ook de lengte van deze alcoholvrije periodes neemt toe. Naast een alcoholvrije januari, ondersteunen andere initiatieven van 'Ik pas' zoals ‘40 dagen geen druppel’ (februari en maart) en ‘Fris de Lente in’ (maart), mensen in het volhouden van hun alcoholvrije periode. Dat deze initiatieven aansluiting vinden blijkt uit data van het CBS. Deze data vertelt ons dat bijna de helft van de volwassen drinkers weleens een alchoholpauze van langer dan één maand neemt. Vrouwen laten vaker dan mannen hun drankje voor een langere periode staan, en 18- tot 45-jarigen doen dit vaker dan 65-plussers (56 tegen 39 procent). Mannen van 65 jaar of ouder doen dit met 32 procent het minst vaak.
Terwijl je in januari het eerste alcoholvrije biertje opentrekt of colaatje inschenkt lijkt een alcoholvrije periode van enkele maanden misschien nog ver van je bed. Dit gevoel is gedeeltelijk onterecht, waar onderzoek van de Universiteit van Tilburg uitwijst dat mensen die meedoen aan een alcoholpauze én het volhouden, minder alcohol drinken na hun deelname. Uit hun cijfers blijkt dat mensen een half jaar na een alcoholvrije maand minder drinken en ook minder vaak drinken. Het doorzetten van een volledige alcoholpauze is daarmee dus ook gemakkelijker.
Kritische blik op eigen alcoholconsumptie
Het (tijdelijk) minderen van alcoholconsumptie komt niet uit de lucht vallen. Mensen kijken steeds kritischer naar hun alcoholgebruik. In 2022 gaf 1 op de 10 volwassenen aan minder alcohol te willen drinken, een cijfer dat grotendeels bestaat uit mensen die relatief meer drinken. Zo geeft 36 procent van de volwassenen die meer dan 13 glazen alcohol per week drinken aan, dit getal naar beneden te willen brengen. De kritische blik op alcohol heeft te maken met de veranderende perceptie van de (on)gezondheid van alcohol. Waar in 2020 twee op de tien 18-plussers denkt dat het drinken van meer dan één glas alcohol (zeer) schadelijk is, associeert 27 procent van de Nederlanders het drinken van alcohol met een ongezonde gewoonte in 2023. Met name het dagelijks drinken van één of meer glazen alcohol wordt door een grote groep (55 procent) als schadelijk ervaren.
Gezondheid is niet de enige drijfveer voor mensen om een alcoholhoudend drankje te laten staan. Waar 13 procent aangeeft alcohol te laten staan om zich fitter te voelen, geeft 62 procent van de mensen die een alcoholpauze nemen aan geen specifieke reden te hebben om te stoppen met drinken. Een kleine groep (7 procent) wil zich bewust worden van het eigen alcoholgebruik en een vergelijkbaar percentage geeft aan een gezondheidsprobleem te hebben waardoor zij niet mogen of willen drinken. Redenen zoals blijvend proberen te minderen, het goede voorbeeld geven aan bijvoorbeeld kinderen, en zwangerschap worden elk door minder dan 5 procent gegeven.
'Braderisering'
Wat maakt het stoppen met alcohol zo ingewikkeld? Allereerst; smaak. Volgens de cijfers van het CBS drinkt drie kwart van de volwassen die alcohol drinken dit omdat ze het lekker vinden. Gezelligheid is ook een veelgenoemde reden: 10 procent drinkt alcohol omdat het hen losser maakt op feestjes. Daarnaast zien we een opvallende beweging in de samenleving die haaks lijkt te staan op de hierboven beschreven toename in alcoholpauzes; de 'braderisering' van de samenleving. Dit fenomeen, omschreven door Rob Bovens van de Universiteit van Tilburg, beschrijft de toenemende rol van alchohol op bijne alle feestelijke momenten. Zo zou een gemiddelde bruiloft tot wel 14 drankmomenten leiden. Mensen worden zich hiervan bewust wanneer ze dertig dagen niet drinken. Pas dan merk je hoeveel momenten er zijn dat je normaal gesproken wel gedronken zou hebben.
Wij bereiden ons voor op een zomer vol alcoholvrije drankjes op het terras. Ben jij geïnteresseerd in de opkomende trend van alcoholvrije periodes? Wil je meer inzicht krijgen in hoe deze verschuiving in consumentengedrag zich ontwikkelt en wat de mogelijke implicaties zijn voor jouw sector? Neem dan nu contact met ons op voor meer informatie en ontdek hoe marktonderzoek jou kan helpen bij het begrijpen en benutten van deze groeiende beweging.
