De zorgkosten nemen drastisch toe. Met z'n allen moeten we ervoor zorgen dat deze kosten behapbaar blijven en dan is het vreemd dat je als patiënt niet mag weten welke kosten ermee gemoeid zijn.
In de beleving van de burger is dat ook niet logisch. Als je je fiets naar de fietsenmaker brengt wil je toch ook eerst weten wat de reparatie gaat kosten. Waarom zou dat in de zorg anders zijn? Als 'zorgconsumenten' inzicht krijgen in de kosten van hun behandeling kan dat gewenste invloed hebben op zorggebruik.
Gebrekkig geïnformeerd
De burger wordt bij het debat over de kosten van de zorg niet betrokken. Daar waar er sprake is van een overdosis aan informatie als het gaat om de kosten van de maandelijkse verzekeringspremie, wordt hij zeer gebrekkig geïnformeerd over de kosten die de bezoekjes aan de dokter, de verrichtingen in het ziekenhuis of de medicijnen kosten. En daarmee is de kostendiscussie een verhaal geworden dat vooral over de hoofden van de burgers heen gaat in plaats van een gesprek mét burgers. Hier lijkt de zorgsector een kans te laten liggen.
Uit een grootschalig onderzoek dat in de afgelopen maanden door Motivaction in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid is uitgevoerd blijkt dat 80 procent van de patiënten graag wil weten wat de kosten voor zorg zijn. Slechts 5 procent zegt hier helemaal niet mee bezig te zijn. Het maakt de meeste patiënten daarbij niet uit of ze de zorg wel of niet zelf moeten betalen, zij willen hoe dan ook weten hoeveel een medische ingreep heeft gekost.
Schroefje
Een treffend voorbeeld hiervan was onlangs in het NRC te lezen. Mevrouw Ten Bokkel Huinink kreeg voor de bevestiging van een zogeheten 'botverankerd gehoorapparaat' bij uitzondering de rekening van haar behandeling onder ogen. En ze schrok van de €16.943,36 die het schroefje (want meer was het niet) moest kosten. Ze houdt er, zoals ze zelf zegt, een schuldgevoel aan over: "Als ik van te voren had geweten dat het zo duur was, weet ik niet of ik het had laten doen."
Dit voorbeeld toont aan dat transparantie over de kosten die medische ingrepen met zich mee brengen, consumenten aan het denken kan zetten over de ingreep. Daarbij gaat het hier niet om de vraag of de ingreep noodzakelijk was of niet. Daar gaat de arts over. Het gaat wel over bewustwording die een zorgvuldiger gebruik van de zorg kan stimuleren. Ook minister Schippers (Zorg, VVD) is van mening geworden dat de consument hierin betrokken moet worden en gaat via de toezichthouder afdwingen dat alle tarieven in de zorg openbaar worden. Dat heeft zij onlangs in een brief aan de Tweede Kamer laten weten.
De patiënt eerst informeren
Steun voor het beter informeren komt ook van de hand van de zojuist aangestelde hoogleraar Organization and Financing in the Healthcare Sector aan de Economische faculteit van de Universiteit van Tilburg. Gedurende zijn inauguratie stelde prof. Mikkers dat de gezondheidszorg verder verbeterd kan worden als consumenten meer inzicht hebben in de kwaliteit van de geleverde zorg. Door geen zicht te hebben op kosten en kwaliteit van de geleverde zorg, zou het voor burgers onmogelijk zijn om (goede) keuzes te maken. En daarmee houden consumenten ongemerkt en ongewild het dure zorgsysteem in stand.
Het is niet in het belang van de samenleving om deze financiële informatie bij de consument weg te houden. Juist door transparante informatie te leveren over zowel de kosten als de kwaliteit van geleverde zorg zijn burgers in staat daadwerkelijk keuzes maken en zo de aanbieders van de zorg stimuleren om tegen marktconforme tarieven goede zorg te leveren.
Op basis van veel sociaal wetenschappelijk onderzoek is bekend dat het leveren van informatie gedragsveranderingen onder burgers kan stimuleren. Het wordt tijd dat deze kennis ook in de zorg wordt ingezet.
Bron: Skipr, 02.12.2016
