Onderzoek van Motivaction laat zien dat biculturele Nederlanders nog steeds ondervertegenwoordigd zijn op management- en directieniveau in het mkb. Gemiddeld genomen blijkt het medewerkersbestand in het mkb een afspiegeling te zijn van de samenleving, maar dit is niet het geval op het niveau waar beslissingen genomen worden. Kleine(re) organisaties (met minder dan 50 werknemers) zijn overwegend niet divers op alle niveaus.
Arbeidsmarktpositie biculturele Nederlanders blijft achter
Deze resultaten komen uit het uitgebreide onderzoek ‘Trendmeter Diversiteit & Inclusie in het middenbedrijf’ dat Motivaction op eigen initiatief heeft uitgevoerd. Een van de thema’s van het onderzoek is de arbeidsmarktpositie van biculturele Nederlanders. Het mkb in Nederland ziet discriminatie en ongelijkheid als een groot maatschappelijk probleem en erkennen hun eigen rol om dit te bestrijden. Tegelijkertijd heeft de grote meerderheid van de organisaties geen beleid of doelstellingen om bicultureel talent binnen te halen of te behouden en ook niet om discriminatie of grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan. Dit is vooral een probleem voor hogere functies waarin het aandeel biculturele Nederlanders sterk achterblijft. Deze resultaten van het onderzoek worden onderschreven door de SER Diversiteit in Bedrijf.
SER Diversiteit in Bedrijf herkent de trend
Alice Odé, projectleider SER Diversiteit in Bedrijf, herkent dat er in het midden- en kleinbedrijf steeds meer cultureel diverse Nederlanders werken. “Dat is zeker een positieve trend. Maar de cijfers van Motivaction laten ook zien dat binnen hogere functies het aandeel van deze groep amper is gegroeid. Dat betekent dat mensen met een migratieachtergrond onvoldoende doorstromen. SER Diversiteit in Bedrijf ondersteunt daarom werkgevers om de doorstroom van cultureel divers personeel te bevorderen.”
MKB is de spil van de arbeidsmarkt
Verreweg de meeste mensen werken in het mkb. Daarom is dit onderzoek ook zo belangrijk zegt Bob Schenk, (voormalig) Research Manager Diversiteit & Inclusie bij Motivaction. “Kleine en middelgrote bedrijven zijn verantwoordelijk voor bijna twee derde van de werkgelegenheid. Daarom is dit onderzoek zo relevant als barometer voor diversiteit en inclusie op de Nederlandse arbeidsmarkt. Vaak gaat de meeste aandacht uit naar grote bedrijven, maar als we willen dat iedereen gelijke kansen krijgt op de arbeidsmarkt is het relevant om te kijken hoe we die juist in het mkb het best kunnen realiseren. Daar zal de politiek ook naar moeten kijken als ze binnenkort een wetsvoorstel hierover gaan behandelen”.
Wetsvoorstel
Het wetsvoorstel ‘wet toezicht gelijke kansen bij werving en selectie’ is nu in behandeling bij de Tweede Kamer. Er zal dus van werkgevers verwacht worden dat ze aantoonbaar inzet plegen om discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Dit onderzoek onderstreept het belang van het wetsvoorstel. Het onderzoek van Motivaction laat zien dat in het mkb nog onvoldoende urgentie wordt gevoeld om het personeelsbestand op alle niveaus meer divers te maken. Bijna de helft vindt dat het belang van diversiteit voor organisaties wordt overdreven.
Business case niet overtuigend voor het mkb
Ondanks dat uit steeds meer onderzoek duidelijk wordt wat de voordelen zijn van een divers personeelsbestand voor de bedrijfsresultaten is een groot deel van het mkb hier nog niet van overtuigd. Ze denken niet dat ze meer doelgroepen of klanten bereiken, innovatiever en winstgevender kunnen zijn of dat het goed is voor hun imago.
Merendeel geen diversiteitsbeleid
Het onderzoek laat zien dat het mkb geen beleid of doelstellingen heeft die gericht zijn op werving & selectie (81%) of het behoud (85%) van biculturele Nederlanders. Ook wordt er door bijna twee derde geen beleid gemaakt om een inclusieve werksfeer te creëren. De toegenomen aandacht in het maatschappelijk debat heeft er evenmin voor gezorgd dat er bij de meeste bedrijven sprake is van (meer) aandacht voor diversiteit en inclusie. En als organisaties om zich heen kijken worden ze ook niet aangespoord. Een derde ziet dat het in de eigen branche steeds belangrijker wordt, maar een ruime meerderheid ziet dat niet of is neutraal.
Kleine bedrijven blijven achter op alle fronten
Bedrijven tot 50 werknemers hebben veel minder vaak biculturele Nederlanders in dienst. Bij de kleinste bedrijven (met 10 tot 19 werknemers) heeft minder dan de helft minimaal één biculturele werknemer. Voor organisaties met 20-49 werknemers ligt dit percentage hoger. Ongeveer twee derde heeft een biculturele werkenemer. Van de bedrijven met meer dan 50 werknemers heeft de overgrote meerderheid een divers samengesteld personeelsbestand. Sinds 2007 is dit aandeel voor alle organisaties wel gegroeid.
Over het onderzoek
Het onderzoek is op eigen initiatief van Motivaction uitgevoerd om meer inzicht te krijgen in de kennis en houding van het mkb t.a.v. diversiteit & inclusie en de arbeidsmarktpositie van biculturele Nederlanders. Voor het online onderzoek is gebruikgemaakt van het StemPunt panel van Motivaction met meer dan 75.000 leden. 398 werkgevers ondervraagd met minimaal een functie in het management team van een mkb organisatie. Het veldwerk werd tussen 21 december 2021 en 4 januari 2022 uitgevoerd.
