Deze week kleuren de straten van Amsterdam weer in de kleuren van de regenboog. Iedere dag zijn er talloze activiteiten te beleven die gaan over het vechten voor, praten over en vieren van LGBTQIA+ rechten. Kortom: het is weer Pride-tijd. Dat maakt Amsterdam de basis voor veel feestelijkheden, maar de weken rondom Pride zorgen ook altijd voor veel discussie. Zowel binnen als buiten de LGBTQIA+ gemeenschap: is Pride een protest, een feestje? Is het nog wel nodig? Is het alleen voor mensen binnen de LGBTQIA+ gemeenschap of juist te veel een hetero-feestje geworden? Wat vinden we van alle toeristen die erop afkomen? Wij vonden het daarom tijd om eens aan Nederland te vragen hoe zij tegen Pride Amsterdam aankijken. Dit alles tegen de achtergrond van een dalende acceptatie van homoseksualiteit onder Amsterdamse jongeren, zoals vorige week werd gemeld in o.a. Vrij Nederland.
De positivo’s: Pride is belangrijk
Uit een onderzoek onder een representatieve steekproef van n=1.000 Nederlanders, blijkt dat maar liefst 97% van alle Nederlanders weleens van Pride Amsterdam heeft gehoord. 47% daarvan is (zeer) positief over Pride Amsterdam, tegenover 15% die er (zeer) negatief over is (de rest weet het niet of is neutraal). Het zijn niet alleen maar mensen binnen de LGBTQIA+ gemeenschap of Amsterdammers die positief zijn: van de positivo’s identificeert 76% zich als heteroseksueel, 93% als cis-gender en qua regio bevinden ze zich verspreid over het hele land. Wie positief is over Pride, denkt op spontaan niveau vooral aan woorden als vrijheid, acceptatie en tolerantie. Het belang van het vieren van Pride wordt door deze groep onderschreven (83% is het eens met de stelling dat het belangrijk is om Pride te blijven vieren, juist nu).
Pride is meer dan alleen een (boten)feestje
Hoewel de associatie met ‘feest’ en ‘gezelligheid’ sterk is, wordt Pride als meer gezien dan alleen een feestje (‘slechts’ 19% van de positivo’s vindt Pride het feestje van het jaar). Dat kan natuurlijk meerdere redenen hebben (er zijn natuurlijk wel meer leuke feestjes te beleven), maar de interesse in de meer inhoudelijke activiteiten van Pride is ook zeker daar. Hoewel een meerderheid van de Nederlanders die van plan is naar Pride te gaan, interesse heeft in de botenparade en een feestje op straat, zien we dat ook het zien van een film, concert of theatervoorstelling de interesse wekt. Opvallend genoeg lijken vooral de jongere generaties (Gen Z en Millennials) geïnteresseerd in de meer inhoudelijke activiteiten van Pride.
Hoewel dat voor Pride positief nieuws is, valt er nog wel winst te behalen in de beeldvorming. De spontane associatie met de botenparade is zeer sterk. Iets meer dan de helft van Nederland (55%) durft met zekerheid te zeggen dat zij voor dit onderzoek al wisten dat Pride meer was dan alleen de botenparade.
De negativo’s: Pride is overdreven en onnodig
Maar als we zo positief zijn, waar komt dan toch ieder jaar steeds weer die discussie en kritiek vandaan? Daar lijken uit de data meerdere verklaringen voor te zijn. Allereerst: wie staan er eigenlijk negatief tegenover Pride Amsterdam? Qua leeftijd, regio, opleiding en inkomen zien we hierin geen uitschieters. Het verschil kan vooral verklaard worden als we kijken naar de waarden van mensen. De meer conservatieve en traditionele groepen in Nederland aan de hand van ons Mentality-model hebben (logischerwijs) vaker een kritische houding ten aanzien van Pride Amsterdam (met name de traditionele burgerij, moderne burgerij, nieuwe conservatieven). Ze voelen zich er niet thuis en vinden het niet (meer) nodig om Pride te vieren. Uit hun spontane associaties blijkt dat zij het vaak overdreven en onnodig vinden en soms ook zondig of onzedelijk.
De kritiek dat het overdreven is, komt echter niet alleen bij deze groepen vandaan. Ook een deel van de mensen die het belang van Pride onderschrijft, geeft aan dat Pride Amsterdam te overdreven is. Deze kritiek komt zowel van buiten de LGBTQIA+-gemeenschap (ik pas daar niet, te uitbundig) als van binnen de gemeenschap (ik identificeer me daar niet mee, het werkt daardoor averechts).
Pride is te druk en we storen ons aan ‘Pinkwashing’
Daarnaast is een groot deel van de Nederlanders (57%), los van onze verdere houding ten aanzien van Pride, het over eens dat Pride veel te druk en toeristisch is geworden. Dat is ook vaak de reden dat oud-Pride bezoekers dit jaar niet van plan zijn om te gaan.
Naast de drukte is er nog iets waar we ons aan storen: bedrijven die aan ‘Pinkwashing’ doen. 48% van de Nederlanders stoort zich aan bedrijven die rondom de Pride pro-LGBTQIA+ reclame voor zichzelf maken, slechts 13% stoort zich hier niet aan. Positivo’s storen zich er iets minder aan dan negativo’s, maar ook daar is het geen populair fenomeen. Glad ijs dus voor bedrijven.
Toch lijken deze ergernissen een feestelijke en wederom drukke Pride niet in de weg te staan. Als we de data mogen geloven is 17% van Nederland dit jaar zeker of misschien van plan naar Pride te gaan (reken maar eens uit). Happy Pride allemaal!
Kunnen wij je verder helpen met onderzoek naar Diversiteit & Inclusie? Neem contact op met ons expertiseteam André Kamphuis of Merel Zuiderduin.
