Op 18 maart legden wij onze StemPunt-leden de vraag voor hoe zij staan tegenover de landelijke staking voor pensioen. Hierop kwamen ruim 7.200 reacties. Dat is 20% meer dan gebruikelijk op onze ‘Topic van de Dag’. Een zeer ruime meerderheid van 88% betuigde steun door aan te geven achter de staking te staan. Op 28 mei legden we deze vraag nogmaals aan de StemPunt-leden voor, de dag dat het OV nagenoeg geheel plat lag. Ook deze staking kon op grote steun rekenen: 80% geeft aan begrip te hebben voor stakingen gericht op een maximale pensioenleeftijd van 66 jaar. Deze keer reageerden er nagenoeg 5.000 Stempuntleden op de vraag van de dag.
De reacties samenvattend pleit men voor een gedifferentieerd beleid. Dat wil zeggen dat er per beroepsgroep andere regels gelden voor de leeftijd waarop men met pensioen kan gaan. En voor keuzemogelijkheid: heb je plezier in je werk, kun je het fysiek en geestelijk nog goed aan, dan dien je de mogelijkheid te hebben langer door te werken.
AOW-leeftijd afhankelijk stellen van beroep en aantal dienstjaren
De meest voorkomende reactie die de vraag oproept: wat is een zwaar beroep? Hierbij noemt men veelal werken in de bouw. Dat is niet alleen gerelateerd aan het feit dat het fysiek zwaar is maar ook aan het gegeven dat vele, huidige oudere bouwvakkers, destijds al op hun 15e jaar zijn begonnen met werken. Dat is anders dan voor iemand die na de middelbare school nog een aantal jaren studie volgt en dan ‘pas’ aan het werk gaat.
Over de vraag of fysiek werk zwaarder is dan psychisch belastend werk kunnen we eindeloos discussiëren. Voorbeelden te over die de ene kant of de andere kant op wijzen. Ook de vraag of je plezier in je werk hebt, afwisselend werk of monotoon werk verricht, draagt bij aan de kwalificatie ‘zwaar’ of niet. Dit zijn persoonlijke ervaringen. De vraag hierbij is: willen we één werkbare definitie van zwaar werk? Of moeten we op zoek naar een passende oplossing, betaalbaar voor de samenleving en met een goede kwaliteit van leven ook na 40 of zelfs 50 jaar werken. Uit de reacties op de vraag naar begrip voor de staking komt als voorkeur naar boven dat het werkzame leven aan een bepaald aantal jaren werken gekoppeld dient te worden. En dus niet aan leeftijd. Er is steun voor het idee dat bepaalde beroepsgroepen voor hun 65ste stoppen en andere erna. Dit blijkt uit onderstaande quotes:
- “Iemand die met 15 jaar begint met werken en een zwaar beroep heeft gehad, mag wat mij betreft ook wel eerder dan 65 met pensioen en AOW krijgen. Als die persoon 60 is, heeft hij/zij 45 jaar gewerkt. Dat lijkt me meer dan voldoende en zou ook voldoende moeten zijn om een goed pensioen op te bouwen.”
- “Keuzevrijheid lijkt me de beste optie zodat elk werknemer zelf kan bepalen wat het beste bij hem/haar past en haalbaar is.”
- “Hoe langer je moet doorwerken hoe meer geld het ook gaat kosten. Hoe ouder je wordt hoe meer lichamelijke klachten. Meer ziekmeldingen! Dus eens met de staking.”
Kritiek op de regering
Naast de discussie over wat wel en niet zwaar werk is, roept de vraag of men wel of niet achter de staking staat, ook andersoortige reacties op. Die doelen op de overvolle pensioenpotten en het regeringsbeleid waarmee ouderen zwaar benadeeld worden.
- “Verbijsterend dat er nog 16% het oneens is met de staking: de pensioenpotten stromen over en er zit voor 60 jaar geld in, ook voor de toekomstige generaties. Hoeveel verstand moet je dan hebben om het te begrijpen? Rutte heeft met name in de kabinetten 1 en 2 VVD/PvdA de ouderen zwaar benadeeld.”
- “Als het kabinet niet in de pensioenpotten had gegrabbeld, dan hadden we nog steeds AOW op 65.”
- “Het kabinet luistert niet. Wat mij betreft mag het doorgaan totdat aan de eisen wordt voldaan. Net als in Frankrijk. Deze staking is voor alle mensen in Nederland.”
Begrip en steun voor tweede staking. Onbegrip echter over verschil AOW en werkgeverspensioen.
Zoals gezegd is er ook brede steun voor deze tweede staking. Wanneer de overleggen vastlopen, is dit het ultieme middel, zo reageert men. Daarnaast zien we in de reacties terug dat AOW en pensioen door elkaar gehaald blijven worden en het idee leeft dat de ingelegde pensioenpremies niet (of slechts deels) later uitgekeerd zullen worden.
De teneur in de reacties blijft: zorg voor een voor ieder passende oplossing.
- “Waarom worden wij behandeld als een product. Ik vind dat er meer soepelheid moet zijn en er per individu gekeken moet worden. De een kan niet meer op zijn 58ste en de ander wil graag werken tot zijn 79ste. Laat dat dan ook een mogelijkheid zijn. Wij zijn mensen en geen pakje boter.”
Is in het licht van bovenstaande de discussie over ‘solidariteit en collectiviteit’ versus ‘individualiteit en keuzevrijheid’ wel terecht of zijn we als Nederlanders solidair met iedereen die zelf wil kunnen kiezen wat zijn maximale pensioenleeftijd is, uiteraard met in achtneming van een redelijke ondergrens?
Wilt u ook een Topic van de Dag voorleggen aan een panel waarin ruim 60.000 Nederlanders deelnemen? Laat het ons weten!
Neem voor meer informatie over dit artikel contact op met Irene Zondervan.
