Gezond voelen is niet hetzelfde als gezond leven
Vandaag, 7 april 2025, is het Wereldgezondheidsdag. Op deze dag maakt Motivaction de resultaten bekend van de Worldviews Survey naar gezondheidsbeleving. Dit onderzoek is uitgevoerd door het WIN netwerk (Worldwide Independent Network of Market Research), waar wij deel van uitmaken. Het onderzoek, dat in 39 landen onder bijna 35.000 respondenten is uitgevoerd, had als doel om de percepties in kaart te brengen van mensen ten aanzien van gezondheid, leefgewoonten en attitudes over gezond leven.
Een wereldwijde optimistische kijk op gezond leven
De resultaten laten zien dat wereldwijd mensen zich over het algemeen gezond voelen: 75% van de mensen wereldwijd beschouwt zichzelf als (zeer) gezond. Dit percentage is sinds 2018 vrij constant. En dat ondanks corona.
Landen in de regio Azië-Pacific hebben de meest positieve zelfperceptie van gezondheid: gemiddeld voelt 83% van de mensen zich daar (zeer) gezond met uitschieters in Indonesië (97%), Vietnam (92%) en India (91%). Daarentegen zijn mensen in Europa een stuk pessimistischer over hun gezondheid met in Slowakije slechts 56% die zichzelf als (zeer) gezond beschouwt, gevolgd door Polen (59%) en Finland (61%). Ook Nederlanders zijn kritisch op hun gezondheid, ‘slechts’ 64% voelt zich (zeer) gezond.
Hoewel (veel) bewegen en sporten vaak gezien wordt als een belangrijke voorwaarde voor een gezonde leefstijl, zegt ‘slechts 43% met regelmaat of vaak te sporten. Opvallend detail is dat in Indonesië, het land waar de mensen zich het meest gezond voelen, men het minst sport: slechts 25% zegt met (grote) regelmaat te sporten. In India (73%) en China (68%) zegt men daarentegen het meest te sporten. Nederland (45% sport regelmatig) en het in naam sportgekke Amerika (48%) zitten in de middenmoot.
Opvallend daarbij is dat sporten en lichaamsbeweging duidelijk bijdraagt aan een betere zelfperceptie van gezondheid: 85% van de ondervraagden die aangeven veel te sporten en te bewegen, beschouwen zichzelf als gezond, terwijl het gezondheidsgevoel daalt tot 63% bij degenen die nooit of slechts af en toe bewegen en sporten.
Zorgen liggen op de loer
In dat kader hebben de onderzoekers ook gevraagd in hoeverre men zich zorgen maakt over de eigen gezondheid; wereldwijd geeft 55% van de ondervraagden aan zich hierover zorgen te maken. Ook hier zitten de Aziatische landen Vietnam (82%), Indonesië (78%) en China (75%) in de top 3. Nederland is opnieuw een ‘middenmoter’ met een 55% van de respondenten die zich zorgen maakt over de eigen gezondheid.
In de gezondheidsstudie is speciale aandacht gegeven aan het gebruik van technologie en sociale media en de ervaren gezondheid. Daarvoor zijn vragen gesteld hoe vaak het voorkomt dat men slaapgebrek heeft door tot ’s avonds laat vastgekluisterd te zitten aan een beeldscherm. En/of dat men fysieke klachten heeft als gevolg van het staren naar het mobieltje, tablet of laptop (zoals bijv. hoofdpijn, pijn in nek en schouders). Wereldwijd is dit bij 24% (fysieke klachten) tot 27% (tot ’s nachts vastgekluisterd zitten aan het beeldscherm) van de ondervraagden het geval. In Europa komt dit veel minder vaak voor (resp. 21% en 19%) met als uitschieter Nederland met ‘slechts’ 12% (slaapgebrek) en 11% (fysieke klachten). Ook op de vraag of men zich bang, ongelukkig of angstig voelt als gevolg van het gebruik van technologie en sociale media, blijken Nederlanders een nuchter volkje te zijn: waar wereldwijd 16% zegt zich bang, ongelukkig of angstig te voelen, gaat dit maar op voor 4% van de Nederlanders.
Persoonlijke verschillen
Naast culturele verschillen zijn er in de studie ook duidelijke persoonlijke verschillen waar te nemen in de gezondheidsbeleving:
- hoger onderwijs correleert met een betere waargenomen gezondheid, waarbij 21% van de master- of PhD-afgestudeerden zichzelf als 'zeer gezond' beschouwt, vergeleken met 14% van degenen zonder opleiding of basisopleiding.
- ook werkstatus lijkt een rol te spelen: 40% van de gepensioneerden voelt zich ten minste 'enigszins ongezond', dalend tot 24% onder deeltijdwerkers en 18% onder voltijdwerkers.
- leeftijd volgt een vergelijkbare trend, waarbij 23% van de jongvolwassenen (18-24) zichzelf als zeer gezond beoordeelt, en afneemt tot slechts 8% bij degenen ouder dan 65.
Conclusie
Deze studie van Motivaction in samenwerking met WIN laat zien dat hoewel 75% van de mensen wereldwijd zichzelf als gezond beschouwt, er aanzienlijke verschillen zijn in gezondheidspercepties en gewoontes die met een gezonde levensstijl te maken hebben, beïnvloed door persoonlijke en maatschappelijke factoren. Zo heeft de schermtijd van social media een duidelijke negatieve invloed op de ervaren gezondheid, terwijl lichaamsbeweging (en ook meditatie) bijdragen aan een betere zelfperceptie. De resultaten benadrukken de noodzaak van meer bewustwording en actie om de gezondheidsrisico's van overmatig technologiegebruik aan te pakken.
Onderzoekscolofon
De Worldviews Survey is op eigen initiatief door Motivaction en de overige partners van hetWIN netwerk uitgevoerd in de periode december 2024-begin februari 2025. In totaal zijn er 34.946 vragenlijsten afgenomen, de meeste online, in enkele landen face-to-face en/of telefonisch. In Nederland is het onderzoek uitgevoerd onder 1.023 Nederlanders van 18 t/m 80 jaar. De gehele rapportage is op te vragen bij Motivaction.

