Black Friday 2021: consument wil terug naar de fysieke winkel

Drie op de tien Nederlanders (30%) verwachten op Black Friday, 26 november aanstaande, of in de dagen daarna op koopjesjacht te gaan. In de jaren 2018-2020 deed precies een kwart mee. Extreem drukker zal het dit jaar niet worden, maar rustiger evenmin. Want ook al zit de retail er misschien niet op te wachten, de consument heeft er zin in. Vooral de behoefte om de fysieke drukte in de winkelstraat op te zoeken, is dit jaar veel sterker dan in 2020. Destijds verwachtte slechts een derde (34%) ook 'stenen’ winkels te gaan bezoeken, nu is dat meer dan de helft (53%). Het bedrag dat men verwacht te gaan besteden daalt wel sterk: van € 299 vorig jaar naar € 239 nu. Dit en meer blijkt uit representatief online onderzoek van Motivaction onder 1.013 Nederlanders, uitgevoerd in de aanloop naar Black Friday 2021.

Black Friday heeft inmiddels een vaste en stevige positie in het Nederlandse retail landschap. De bekendheid van het fenomeen als aftrap van het cadeauseizoen nadert de honderd procent, en de afgelopen drie jaar stortte steeds een kwart van de Nederlanders zich in het strijdgewoel.   

30% verwacht op koopjesjacht te gaan

Van 2018 tot en met 2020 deed een kwart van de Nederlandse consumenten mee aan Black Friday. Dit jaar verwachten drie op de tien op koopjesjacht te gaan. Ruurd Hielkema, senior research consultant bij Motivaction: ‘Er lijkt dus sprake te zijn van een lichte groei, maar de consument belooft vaak iets méér dan hij waarmaakt. Een deelname van opnieuw rond de 25% ligt daarom ook dit jaar eerder voor de hand. Black Friday heeft een vaste schare fans die nauwelijks meer in omvang toeneemt.’ Bij personen tot 35 jaar is de verwachte participatiegraad het hoogst (45%), terwijl van de 55-plussers niet meer dan zo’n tien procent aan Black Friday mee denkt te gaan doen.

Behoefte aan de fysieke winkel groeit

Op en rond Black Friday 2020 was de interesse in fysieke winkels en het bezoek daarvan historisch laag. Slechts een derde (34%) verwachtte daar te gaan shoppen. Dit jaar is de behoefte aan de stenen winkels veel groter. Ruim de helft (53%) denkt ook in de winkelstraat op jacht te gaan naar koopjes. Mogelijk zal het groeiend aantal coronabesmettingen hier nog een dempende werking op hebben, maar duidelijk is dat de consument dit aspect van winkelen heel sterk heeft gemist.

Minder belangstelling voor consumentenelektronica

Bovenkleding (32%), geurtjes (25%) en ook levensmiddelen/dranken (13%) zijn dit jaar méér in trek dan in 2020. De consument kiest voor zo niet basic, dan toch vooral praktische producten. Voor artikelen als smartphones (13%), computers/laptops (11%), hifi-/audioapparatuur (9%) en televisies (5%) bestaat dit jaar (veel) minder belangstelling. De behoefte aan vervangingsaankopen in deze categorieën is vorig jaar al behoorlijk vervuld. Daarnaast zijn er nu ook weer méér mogelijkheden voor bestedingen aan vakanties en uitgaan. Kenmerkend voor Black Friday 2021 is dat de aankopen veel doelgerichter zijn (voor sint, voor kerst of voor een verjaardag) dan vorig jaar en veel minder ‘zo maar’, zonder directe aanleiding gedaan worden.

Verwacht besteed bedrag daalt sterk

Ongeveer de helft van de Black Friday liefhebbers kan een inschatting maken van het budget dat ze gaan besteden. Gemiddeld komt dat uit op € 239, zo’n twintig procent minder dan de € 299 van vorig jaar. Deze forse daling hangt in sterke mate samen met de afgenomen interesse in prijzige consumentenelektronica.  

Bol.com, Coolblue en MediaMarkt koplopers 

Bol.com, Coolblue en MediaMarkt worden evenals in 2020 het meest genoemd als winkels waar men zeker een kijkje gaat nemen, gevolgd door Amazon, BCC, Hema en Blokker. Vooral Amazon staat nu (weer) prominenter in de lijst dan vorig jaar.  

Vaker oriëntatie via folders en in de fysieke winkel
Acht à negen op de tien consumenten (86%) die Black Friday hebben aangekruist in hun agenda, oriënteren zich vooraf op het aanbod. Websites van winkels (48%) zijn de meest genoemde bronnen van informatie, op ruime afstand gevolgd door websites van merken (34%), online zoekmachines (32%) en, veel meer dan vorig jaar, winkelfolders (29%) en de fysieke winkel zelf (27%). Ook hier zien we de behoefte aan fysiek winkelbezoek terug.

Scepsis over kortingen blijft groot

Tegenover een kleine groep die ervan overtuigd is dat de kortingen op Black Friday echt bijzonder zijn, staat een veel grotere sceptische groep van 67% (2020 66%, 2019 57%, 2018 54%) die dit in twijfel trekt. Ruurd Hielkema, senior research consultant bij Motivaction: ‘Dit wantrouwen in de transparantie en eerlijkheid van retailers verklaart mede waarom de populariteit van Black Friday in Nederland al een paar jaar stabiel is, en niet verder toeneemt.’

Over het onderzoek

Voor het online onderzoek is gebruikgemaakt van het StemPunt-panel van Motivaction met 75.000 leden. 1.013 respondenten in de leeftijd van 18 tot 80 jaar hebben de vragenlijst volledig ingevuld. De steekproef is representatief op de kenmerken geslacht, leeftijd, opleiding, regio en waardenoriëntatie volgens het Mentality-model.
Het online veldwerk werd uitgevoerd in november 2021. 85% van het veldwerk vond plaats vóór de corona persconferentie van de demissionaire bewindslieden Rutte en De Jonge op 12 november 2021. Motivaction is lid van de MOA en maakt deel uit van de Research Keurmerkgroep.

---------------------------------------

NOOT VOOR DE REDACTIE
Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u contact opnemen met Ruurd Hielkema, of via 020 589 82 25