Hoe Nederlanders dubben met duurzaamheid: onbeperkt schoon drinkwater voor iedereen! Is dat echt zo vanzelfsprekend?
13.07.2020 - Het is steeds vaker en langduriger mooi weer in Nederland. Dat is goed nieuws voor zonaanbidders, maar de aanhoudende droogte van dit jaar en voorgaande jaren brengt ook problemen met zich mee. Waterbedrijf Vitens waarschuwt voor een dreigend watertekort. Dit jaar was er al de oproep aan inwoners van met name Oost-Nederland om zuinig te zijn met drinkwater, er golden maatregelen voor de landbouw en in sommige regio’s werd de waterdruk verlaagd om ervoor te zorgen dat er bij iedereen nog water uit de kraan stroomt deze zomer.
Tegelijkertijd wordt de druk op de watervoorziening opgevoerd door de aanschaf van zwembaden. Een kwart van de Nederlanders heeft inmiddels een opzetzwembad staan en nog eens 20 procent overweegt er een te kopen, bleek uit onderzoek van Motivaction in opdracht van Vitens. Om problemen met de watervoorziening door langdurige en terugkerende droogte te voorkomen, zullen we met zijn allen minder water moeten gebruiken. Maar hoe stimuleer je Nederlanders hiertoe?
Weinig water verspillen
In onze online community spraken we met 47 Nederlanders over diverse onderwerpen rondom het thema duurzaamheid. Gedurende 4 weken onderzochten we wat duurzaamheid voor hen betekent en in hoeverre het hun keuzes beïnvloedt ten aanzien van voeding, groene stroom en hun watergebruik.
Uit het onderzoek blijkt dat zuinig omgaan met water voor de meeste Nederlanders geen bewuste keuze is, maar meer een automatisme. Je laat immers de kraan niet lopen tijdens het tandenpoetsen.
“Ik denk dat de basisdingen (zoals kraan uitzetten tijdens tandenpoetsen, niet te lang douchen e.d.) al een soort van automatisme zijn. Het is niet dat het me niet interesseert, maar ik heb zo eigenlijk geen idee waar ik gemakkelijk nog op kan bezuinigen qua waterverbruik.”
Velen lijken al te denken dat zij voorzichtig zijn in hun watergebruik. Toch ontstond er gedurende de community verontwaardiging over hoe Nederland omgaat met water. Mensen realiseerden zich tijdens de gesprekken op het online platform dat we schoon drinkwater gebruiken om de wc door te spoelen. Sommigen uitten hierover hun verbazing en soms frustratie.
“Ik maak me geen zorgen over schoon water. Wat me echter wel verbaast, is dat we drinkwater gebruiken voor het doortrekken van de wc of het besproeien van de tuin.”
Nederlanders denken dus misschien dat ze weinig verspillen, maar lijken tegelijk (te) weinig kennis te hebben van het onderwerp. Hier ligt een mooie kans om die kennis te vergroten. Natuurlijk zijn sommigen al heel bewust bezig met het verminderen van hun watergebruik. Zij doen dit vooral om geld te besparen, of omdat zij wars zijn van verspilling.
“Ik ben er heel erg mee bezig. Met name vanwege de kosten. Hoe minder water, hoe gunstiger de rekening.”
“Goed omgaan met de aarde die we in bruikleen hebben gekregen. Ik vind dat je verspilling daardoor in elke vorm (geld, water, medicijnen, etc.) zoveel mogelijk moet voorkomen.”
Zorgen om water
De meeste communityleden maken zich geen of weinig zorgen over een mogelijk tekort aan drinkwater in Nederland. De droge zomers hebben sommigen echter wel aan het denken gezet. Bij hen is er het besef dat schoon drinkwater niet vanzelfsprekend is en zij letten daarom, tijdens droge perioden, extra op hun watergebruik.
“Ik besef hoe luxe schoon water is, maar maak me eigenlijk nooit zorgen over de beschikbaarheid ervan. In hoeverre dat terecht is, weet ik niet goed. Ik weet dat als er een hele droge zomer is, de watervoorziening beperkter is. Als er meer droge zomers komen, zou het goed zijn dat men zich beseft dat het voldoende schoon water niet altijd vanzelfsprekend is.”
“Vorig jaar met de droge zomer maakte ik me wel zorgen over het waterpeil en wat de gevolgen daarvan konden zijn. Zelf had ik waterflessen mineraalwater op voorraad voor ‘t geval dat er geen water uit de kraan zou stromen.”
Stimuleren van minder gebruik
Uit de community blijkt dat slechts een klein deel van de leden bewust bezig is met het terugdringen van hun watergebruik, en dat men zich over het algemeen weinig in het onderwerp interesseert. Om Nederlanders toch te motiveren zuiniger om te gaan met water is het belangrijk om niet uit te gaan van een ‘one size fits all’ strategie, maar juist in te spelen op verschillende drijfveren die ten grondslag liggen aan gedrag. Ons Vijf Tinten Groener-model met vijf verschillende duurzaamheidsdoelgroepen kan hierin uitkomst bieden:
- Plichtsgetrouwen hebben weinig met de term duurzaamheid, maar hebben toch een vrij duurzame leefstijl omdat ze een hekel hebben aan verspillen. Je kunt hen helpen nog meer water te besparen door ze praktische en eenvoudige tips te geven om verspilling tegen te gaan. Denk bijvoorbeeld aan een regenton om water op te vangen.
- Structuurzoekers zijn niet intrinsiek gemotiveerd om duurzame keuzes te maken maar staan ervoor open als het hen persoonlijk iets oplevert. Focus bij deze groep daarom vooral op praktische tips om te besparen en laat zien dat anderen het ook doen: “De hele wijk doet al mee! Jij toch ook?”.
- Statusbewusten hebben oog voor de praktische en financiële voordelen die duurzaamheid kan bieden en staan open voor een duurzamere leefstijl zolang zij niet hoeven in te leveren op luxe en kwaliteit. Hen wijzen op innovaties die minder water verspillen en er goed uitzien, zoals een mooie besparende douchekop of een innovatief zuiveringssysteem voor in hun opzetzwembad, kan hen overtuigen om zuiniger met water om te gaan.
- Verantwoordelijken zijn idealistisch, willen met hun keuzes bijdragen aan een betere wereld en verwachten ook dat anderen dat doen. Vooral praktische tips helpen deze groep nog zuiniger met water te zijn. Zoals het advies om alleen te sproeien als het echt nodig is en het liefst voor 7 uur ’s ochtends of na 22 uur ’s avonds omdat overdag meer water verdampt.
- Ontplooiers vinden duurzaamheid belangrijk maar het mag hen geenszins beperken in hun vrijheid. Geef hen dan ook eenvoudige stappen die ze kunnen zetten om water te besparen, en waardoor ze niets hoeven in te leveren. Bijvoorbeeld het gebruik van de spoelonderbreker op het toilet.
Doe mee aan de QuickTalk community
Wil jij nog meer weten over hoe Nederlanders denken over duurzaamheid? Even snel iets peilen? Of beknopt inzicht in de kracht van jouw nieuwe campagne? Dat kan! Met onze snelle online community tool kunnen we op elk moment een onderzoek uitvoeren en heb jij binnen no-time antwoord op je vraag.
Neem voor meer informatie over dit artikel contact op met Roos Thijssen of Lieke van Duist.